Eenzaamheid als gevolg van afstand & adoptie

Bina de Boer • 30 september 2023

Eenzaamheid als gevolg van afstand en adoptie

Eenzaamheid als gevolg van afstand en adoptie


Blog in het kader van de Week van de Eenzaamheid: 28 september - 4 oktober 2023


Meer dan een miljoen mensen in Nederland voelen zich eenzaam. Bij eenzaamheid denken we vaak aan alleen zijn, maar je kunt je ook eenzaam voelen met (veel) mensen om je heen. Wat is eenzaamheid eigenlijk? Eenzaamheid is het gevoel van niet verbonden zijn.


Veel geadopteerden herkennen dat gevoel, het gevoel van niet verbonden zijn. Ook al hebben veel geadopteerden een rijk sociaal leven, geven zij gelijktijdig aan dat zij zich niet kunnen verbinden en zich eenzaam voelen. Dit komt onder andere omdat de samenleving (en vaak ook de geadopteerde zelf) niet kunnen beseffen wat het werkelijk betekent om geadopteerd te zijn.


Adoptie betekent niet alleen een nieuw begin, maar ook een groot verlies. Om geadopteerd te kunnen worden, hebben geadopteerden eerst alles moeten verliezen. Hierbij kun je denken aan het verlies van je (voor)ouders, je land, je cultuur, je identiteit en jezelf. Door de scheiding van hun moeder verliezen de meeste geadopteerden ook de verbinding met zichzelf. Veel geadopteerden ervaren dat zij zich nergens echt thuis voelen of het gevoel hebben nergens echt bij te horen.


Het verlies, het stille verdriet dat vaak niet (h)erkend wordt, zorgt ervoor dat geadopteerden zich, ondanks hun succesvolle en liefdevolle leven, vaak eenzaam voelen. 


Deze scheiding tussen moeder en kind vindt in de meeste gevallen plaats in de fase van het ik-bewustzijn, waarin het kind nog geen onderscheid kan maken tussen de moeder en zichzelf. De scheiding kan in het onbewuste worden ervaren als een splitsing van het zelf, met als gevolg dat het kind zijn hele leven op zoek is naar het herstellen van de heelheid.


Daarbij komt het gebrek aan het vermogen om te communiceren. Omdat het verlies meestal heeft plaatsgevonden in een pre-verbale fase of in een andere taal, kunnen geadopteerden hun gevoelens vaak minder goed duiden of vinden zij het moeilijk om hierover te communiceren (met zichzelf en met anderen). Ook dit draagt bij aan de eenzaamheid.


Geadopteerden kunnen dit verlies meestal niet herinneren. Toch merken we dat de oorsprong (DNA) en de (traumatische) ervaringen aan het verlies opgeslagen blijven in het lichaam. Geadopteerden leven in een land, op een plek, in een familiesysteem en met een identiteit die oorspronkelijk niet van hen is. Dit zorgt ervoor dat zij naast de liefde en het geluk die zij voelen, ook eenzaamheid en verdriet ervaren.


Ook het positieve frame rondom adoptie, het bewustzijn van de financiële lasten die de adoptieouders hebben gedragen, en de loyaliteit naar zowel de ouders (van oorsprong) als de adoptieouders maken dat geadopteerden de gevoelens van gemis en verlies wegduwen. Want er is maar zo'n kleine groep mensen die heeft ervaren om na een scheiding van zijn of haar moeder, vader, familie van het ene land naar het andere land te worden verscheept zonder ouders, zonder uitleg.


Eenzaamheid als gevolg van afstand en adoptie betekent voor veel geadopteerden dat je vaak nog niet het vermogen hebt om met anderen te kunnen delen wat de impact van jouw afstand en adoptie is op jou en jouw leven. Dat je een voortdurend verlangen hebt naar iets of iemand dat er misschien was of misschien wel nooit is geweest. Dat je je eigen gevoelens en emoties niet kan voelen of (h)erkennen. Dat je opgroeit tussen mensen waarmee jij je niet kan identificeren of in een land waar niet jouw oorsprong ligt. Leven met een identiteit die niet van jou is, in combinatie met een levenslange zoektocht naar jouw afstammingsgegevens. In de spiegel zoeken naar gelijkenis of je afvragen wat jij en/of je kinderen van je ouders hebben meegekregen. Je niet bewust zijn dat jij jezelf bent verloren om vervolgens een levenslang proces aan te gaan om de verbinding met jezelf te herstellen. En zo kunnen we nog wel even doorgaan.


Tegelijkertijd proberen geadopteerden om de eenzaamheid, het verlies en het verdriet controleerbaar te houden zodat ze nog kunnen genieten van al het moois dat ze hebben weten op te bouwen in dit verkregen leven.


Net als in de samenleving geldt bovenstaande natuurlijk niet voor alle geadopteerden. En zijn er nog veel meer andere doelgroepen waarbij eenzaamheid een deel van het leven is. 


Omdat ik de afgelopen jaren deze ervaring bij mezelf en bij andere geadopteerden heb mogen ervaren, gezien en/of gehoord, wil ik via deze weg, tijdens de Week van de Eenzaamheid, ook aandacht vragen voor de geadopteerden die zich (af en toe) eenzaam voelen.


Bedankt voor je aandacht,


Bina


Afbeelding via Pinterest: J. Angel Lozanno

door Bina de Boer 2 juni 2025
De echo van mijn geboorte Sinds tien jaar weet ik dat mijn verjaardag een geschatte datum is. Op de dag dat ik werd gevonden, werd mijn leeftijd op anderhalf jaar geschat. Of het geboortejaar dat in mijn paspoort staat daadwerkelijk het jaar is waarin ik ben geboren, blijft voor mij waarschijnlijk een levenslange vraag. De onzekerheid rondom mijn verjaardag en de wetenschap dat ik op 2 juni 1979 om 11.30 uur op Schiphol ben geland, hebben ertoe geleid dat ik mijn verjaardag jarenlang niet meer heb gevierd. Tegenwoordig vier ik mijn leven op 2 juni, in plaats van op 1 september zoals in mijn paspoort staat. 2 juni 1979 is de eerste dag waarvan ik zeker weet dat ik deze heb geleefd. Mijn leven dat gevierd mag worden, net zoals het verlies in mijn leven erkend mag worden. Uit de mist komen betekent dat je dichter bij jezelf komt. Maar daarvoor moet je eerst dwars door de pijn, angst, het verlies, verdriet en de rouw heen. Door afstand en adoptie ben ik juridisch een nieuw persoon geworden, iemand waarvan ik ben gaan geloven dat ik het was. De schaduwzijde daarvan is dat ik alles bent kwijtraakt wat had, wie ik was, en wie ik ooit ben geweest toen ik geboren werd. Als je uit de mist komt, of onderweg bent daarnaartoe, besef je dat adoptie niet alleen een nieuw begin is, maar ook het overschrijven van een bestaand leven. Jou leven. . Het is een proces van assimilatie, van de existentiële vragen of jij er mag zij. En ook van het durven erkennen van dat gene en de mensen die op dat gedwongen pad bent verloren. De weg terug naar jezelf is lang, pijnlijk, vaak eenzaam en soms mensonterend. En toch loop ik hem, stap voor stap. Met veerkracht en het bewustzijn dat ik door te overleven onbewust voor, dit, leven heb gekozen. Want juist op dit pad ben ik liefde en veerkracht in mezelf, in mijn moeder, mijn dierbaren en in anderen gaan ontdekken. Het is een levenslange reis, misschien zelfs een transgenerationeel proces. Maar het is wel míjn weg, terug naar mezelf, de nalatenschap voor mijn kinderen en kleinkinderen.En een fluistering, een echo terug naar mijn land, mijn geschiedenis, mijn moeder en mijn vader, naar wie ik was toen ik geboren werd. Echo van mijn geboorte Ik vier vandaag niet een datum. Ik vier mijn bestaan. Mijn pijn én mijn levenskracht. Mijn verlies én mijn liefde. Mijn stilte én mijn stem. Ik vier vandaag wie ik ben. 🙏🏾🪷 Bina
door Bina de Boer 10 februari 2025
✨ Vrouwencirkel voor Geadopteerden – Vier je Kracht op Internationale Vrouwendag ✨
Meer posts